Đi xét nghiệm (Having tests)
Bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ chuyên khoa sẽ giới thiệu quý vị đi xét nghiệm để kiểm tra xem điều gì gây ra triệu chứng của quý vị.
Việc đi xét nghiệm và chờ kết quả xét nghiệm có thể gây căng thẳng. Bác sĩ sẽ giải thích tại sao quý vị cần xét nghiệm nào và xét nghiệm đó gồm những gì.
Có thể hữu ích nếu quý vị biết được những gì sẽ xảy ra và những gì cần hỏi.
Lý do cho việc dùng xét nghiệm
Các xét nghiệm để xác nhận bệnh ung thư
Các bệnh khác có thể gây triệu chứng tương tự như ung thư.
Bác sĩ sẽ gửi quý vị đi xét nghiệm để kiểm tra xem các triệu chứng của quý vị là do ung thư hoặc do tình trạng nào khác.
Các xét nghiệm để tìm hiểu thêm về ung thư
Nếu bị ung thư, quý vị sẽ có các xét nghiệm khác để tìm xem:
- ung thư xảy ra chính xác ở đâu
- lớn cỡ nào
- nó bắt đầu ở loại tế bào nào
- đã lan ra chưa
- nó có thể tăng trưởng nhanh hay chậm.
Thông tin này giúp bác sĩ quyết định việc điều trị tốt nhất cho quý vị.
Xét nghiệm máu
Các xét nghiệm máu có thể giúp đo lường những thứ khác nhau, chẳng hạn như số tế bào trong máu hoặc số lượng các chất nào đó trong máu của quý vị.
Quý vị có thể có xét nghiệm máu tại phòng mạch bác sĩ, tại bệnh viện, hoặc tại một trung tâm đặc biệt thu thập mẫu máu.
Xét nghiệm hình ảnh y tế
Hình ảnh y tế là tên gọi của các xét nghiệm giúp cung cấp hình ảnh hoặc hình dáng bên trong của cơ thể.
Để có các xét nghiệm này, quý vị sẽ cần đến khoa chụp quang tuyến ở bệnh viện hoặc một trung tâm tư nhân chụp hình ảnh y tế.
Các xét nghiệm hình ảnh y tế thông thường gồm có:
- quang tuyến X – dùng tia X để chụp hình các bộ phận cơ thể, chẳng hạn như xương hoặc phổi
- chụp dò CT (chụp cắt lớp vi tính) – dùng một loạt hình tia X chụp bởi một máy chuyên biệt để xem xét các bộ phận trong cơ thể.
- chụp MRI (cộng hưởng từ) – sử dụng sóng radio và sóng từ trường nối với máy vi tính để tạo ra hình ảnh chi tiết của các nơi bên trong cơ thể.
- chụp PET (chụp xạ hình) – dùng một lượng nhỏ chất phóng xạ tiêm vào dòng máu để cho thấy nơi nào có thể bị ung thư.
- chụp siêu âm – dùng sóng âm thanh tần số cao (siêu âm) để tạo hình ảnh các mô cơ thể.
Nội soi
Nội soi (endoscopy) là thủ thuật y tế mà bác sĩ dùng để xem bên trong cơ thể, dùng một thiết bị nội soi.
Thiết bị nội soi là dụng cụ có đèn và máy chụp hình ở một đầu và một kính nhìn ở đầu kia.
Nhiều thiết bị nội soi có các dụng cụ nhỏ mà bác sĩ có thể dùng để lấy sinh thiết (các mẫu) của các bộ phận hoặc các mô cần được xem xét.
Một số cuộc nội soi có thể được thực hiện tại phòng mạch bác sĩ, nhưng hầu hết sẽ được thực hiện tại trạm xá đặc biệt hoặc bệnh viện. Quý vị có thể được cho thuốc an thần hoặc thuốc mê trước cuộc nội soi.
Thủ thuật nội soi có các tên gọi khác nhau tùy theo bộ phận cơ thể cần được xem xét
|
Loại nội soi |
Bộ phận cơ thể được xem xét |
|
nội soi phế quản (bronchoscopy) |
phổi |
|
nội soi thực quản (gastroscopy) |
thực quản và dạ dày |
|
nội soi ruột (colonoscopy) |
ruột |
|
nội soi bàng quang (cystoscopy) |
bàng quang |
|
nội soi ổ bụng (laparoscopy) |
khoang bụng |
Sinh thiết
Thủ thuật sinh thiết (biopsy) là khi bác sĩ lấy một mẫu nhỏ của mô từ khối u hoặc nơi nghi ngờ ung thư.
Một chuyên viên bệnh học (pathologist) (bác sĩ đặc biệt) quan sát mẫu mô này dưới kính hiển vi để xem có phải là ung thư không.
Một số thủ thuật sinh thiết có thể được thực hiện tại phòng mạch bác sĩ, nhưng hầu hết được thực hiện tại trạm xá đặc biệt hoặc bệnh viện. Quý vị có thể được cho thuốc an thần hoặc thuốc mê khi làm sinh thiết.
Có nhiều cách khác nhau để lấy mẫu sinh thiết, bao gồm:
- dùng một kim đặc biệt để lấy mẫu qua da
- lấy mẫu mô trong lúc nội soi
- lấy mẫu mô trong lúc phẫu thuật.
Chuẩn bị cho các xét nghiệm
Một số người có thể cảm thấy hồi hộp khi đi xét nghiệm, nhưng biết trước những gì sẽ xảy ra thì có thể giúp ích cho quý vị.
Bác sĩ hoặc bác sĩ chuyên khoa phải cho quý vị biết tại sao quý vị cần (các) xét nghiệm đó và mỗi xét nghiệm gồm những gì. Dùng danh sách kiểm tra này để giúp quý vị biết những gì cần hỏi.
Quý vị có thể cần liên lạc nơi mình sắp đến để xét nghiệm và hỏi:
- cách thức chuẩn bị cho việc xét nghiệm
- quý vị có cần phải trả phí tổn xét nghiệm
- khi nào có kết quả xét nghiệm
- quý vị sẽ nhận kết quả xét nghiệm bằng cách nào.
Nhận kết quả xét nghiệm
Tâm trạng lo âu là điều bình thường trong khi chờ kết quả xét nghiệm.
Bác sĩ hoặc bác sĩ chuyên khoa phải cho quý vị biết khi nào thì có kết quả xét nghiệm và quý vị sẽ nhận được kết quả bằng cách nào.
Thông thường, quý vị cần lấy hẹn để nhận kết quả xét nghiệm. Nên nhờ một người đi cùng để hỗ trợ mình trong cuộc hẹn này.
